Türkiye, Anayasasýnda sporla ilgili hüküm bulunan dünyadaki ender ülkelerden biridir. Anayasanýn 59. maddesinde, "Devlet her yaþtaki Türk vatandaþlarýnýn beden ve ruh saðlýðýný geliþtirici tedbirleri alýr, sporun kitlelere yayýlmasýný teþvik eder. Devlet baþarýlý sporcuyu korur" hükmü yer almaktadýr. Son yýllarda spor alanýnda yapýlan yatýrýmlar, bilimsel araþtýrmalar ve devletin spor politikasýna verdiði önemin artmasýyla Türkiye'de spor, gerek performans sporu olarak gerekse serbest zamanlarý deðerlendirmek amacýyla sevilen ve ilgi duyulan bir olgu haline gelmiþtir. Dünyanýn geliþmiþ ülkelerinde vazgeçilmez bir tutku ve yaþam biçimi olan sporun, 21. yüzyýla girerken Türkiye'de de çok önemli bir sosyal faaliyet olarak hakettiði yeri alabilmesi için yapýlan çalýþmalar aralýksýz sürdürülmektedir. Bu amaçla bedenen ve ruhen saðlýklý bir toplum yetiþtiril-mesinin temel unsurlarýndan biri olan sporun geniþ kitlelerce yapýlmasý teþvik edilmekte, yoðunluk tek dal yerine olimpik sporlarýn tüm alanlarýna yöneltilmekte, devletin aðýrlýðý azaltýlýrken özel kesimin katkýsý artýrýlmakta ve tesislerin rasyonel kullanýmý için tedbirler alýnmaktadýr.
Devlet ve Spor
Türkiye'de spor devlet tarafýndan teþvik edilmekte, desteklenmekte, spor kulüplerine belli oranlarda mali yardým yapýlmaktadýr. Devletin spor politikasýndaki baþlýca hedefler, ülkedeki sporcu sayýsýný artýrmak, uluslararasý spor yarýþmalarýnda üstün baþarýlar elde etmek, her yaþtaki bireyin spor yapmasýný teþvik etmek ve saðlamak için uygun spor ortamýný hazýrlamaktýr. Türkiye'deki büyük spor tesisleri ve yatýrýmlarý önemli ölçüde devlet tarafýndan gerçekleþtirilmektedir. Ancak son yýllarda sporda sponsorluk ve pazarlama anlayýþýnýn geliþmeye baþlamasýyla özel kuruluþlarýn ve spor kulüplerinin kendilerine ait spor tesisleri sayýsýnda da önemli artýþlar olmaktadýr. ülkedeki toplam 2574 spor tesisinden 261'i özel sektöre aittir.
Gençlik ve Spor Genel Müdürlüðü
Türkiye'de sporun çatý örgütü ve devletin en yüksek spor organizasyonu Baþbakanlýða baðlý Gençlik ve Spor Genel Müdürlüðü'dür. 1938 yýlýnda kurulan Genel Müdürlüðün, 80 ilde hizmetlerini yürüten il müdürlükleri mevcuttur. Merkez ve taþra teþkilatýnda 6499 personel çalýþmaktadýr. Hakem, il temsilcisi, antrenör, gözlemci v.b. personel de teþkilatta fahri olarak görev yapmaktadýr
Gençlik ve Spor Genel Müdürlüðü bünyesinde bugün 37 spor federasyonu bulunmaktadýr. Bunlar; atýcýlýk ve avcýlýk, atletizm, basketbol, binicilik, bisiklet, boks, badminton, buz sporlarý, bilardo, briç, cimnastik, daðcýlýk, eskrim, güreþ, golf, halter, hentbol, izcilik, judo, karate, kayak, kürek, masa tenisi, okçuluk, otomobil sporlarý, sualtý ve su kayaðý, satranç, tenis, tekvando, voleybol, vücut geliþtirme, yüzme ve yelken ile engelliler, üniversiteler, geleneksel spor dallarý ve herkes için spor federasyonlarý bulunmaktadýr. Türkiye Futbol Federasyonu 1992 yýlýnda özerk hale gelmiþtir. Ayrýca ülkede bazý spor dallarý federasyonu olmamasýna raðmen, spor kulüpleri bünyesinde veya vatandaþlar tarafýndan yapýlmaktadýr.
Gençlik ve spor il müdürlükleri ve federasyon baþkanlýklarýnýn istekleri doðrultusunda her yýl Baþbakanlýk tarafýndan Spor Eðitim Planlarý hazýrlanmakta ve ihtiyaç duyulan spor elemanlarýnýn yetiþtirilmeleri ve eðitimleri için antrenörlük ve monitörlük kurslarý ile çeþitli seminerler düzenlenmektedir.
Gençlik ve Spor Genel Müdürlüðü'nün en önemli amacý her yaþtaki vatandaþlarýn beden ve ruh saðlýðýnýn geliþtirilmesi için serbest zamanlarýnda spor yapmasýný saðlamaktýr. Ayrýca, özürlü vatandaþlarýn spor yapmasý ve spor faaliyetlerine katýlmasý devlet tarafýndan teþvik edilmekte ve desteklenmektedir
Gençlik ve Spor Genel Müdürlüðü dýþýnda spor alanýnda hizmet veren en önemli kuruluþ Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi Baþkanlýðý'dýr. Ayrýca Spor Kulüplerinin üst kuruluþu olan Türkiye Amatör Spor Kulüpleri Konfederasyonu ile çok sayýda dernek ve vakýf, gönüllü spor kuruluþlarý arasýnda yer almaktadýr.
Spor Kulüpleri
Türkiye'de sporun temel hedeflerinden birini, spor kulüplerine dayanan kitle sporunun geliþtirilmesi oluþturmaktadýr. Sporda baþarýnýn temeli kitle sporunun geliþmesidir. Bu amaçla kitle sporu ve yaygýn spor anlayýþý, ülkede yarýþma sporunun geliþmesinin de en önemli unsuru olarak kabul edilmektedir.
Türkiye'de performans sporu yapanlar ülkedeki mevcut 6169 spor kulübü bünyesinde spor faaliyetlerine katýlmaktadýr. Galatasaray, Fenerbahçe, Beþiktaþ, Efes Pilsen, Ülker, Eczacýbaþý, Vakýfbank, Arçelik ve Sönmez Filament bilinen baþarýlý spor kulüpleri arasýndadýr. Kulüplerin büyük bölümü aðýrlýklý olarak futbol faaliyetlerinde bulunmaktadýr. Ayrýca hiçbir spor kulübüne baðlý olmadan ferdi lisanslý spor yapan veya yarýþmalara katýlan sporcular da mevcuttur. ülkedeki lisanslý sporcu sayýsý 162.138'dir.
Sevilen Spor Türleri
Ülkede en popüler spor dalý futbol olmakla beraber, basketbol, voleybol, hentbol, atletizm ve Türkler'in ata sporu olarak kabul edilen güreþ büyük ilgi görmektedir. Ayrýca son yýllarda halter, tekvando, judo, boks ve okçulukta önemli uluslararasý baþarýlar saðlanmýþtýr. 1998 yýlý içerisinde yapýlan uluslararasý yarýþmalarda 386 altýn olmak üzere toplam 1114 madalya kazanýlmýþtýr. Uluslararasý baþarýlarýn en fazla elde edildiði spor dalý 178 madalya ile güreþ sporudur.
Türkiye, ilk olimpiyat þampiyonluðunu 1936 Berlin Olimpiyat Oyunlarý'nda güreþ dalýnda Yaþar Erkan'la elde etmiþtir. Naim Süleymanoðlu Türkiye'nin halter branþýnda dünya rekoru kýran ve olimpiyat þampiyonluðu kazanan en baþarýlý sporcusudur. Ruhi Sarýalp'in 1948 Londra Olimpiyatý'nda atletizm-üçadým atlamada olimpiyat üçüncülüðü ve Mehmet Terzi'nin 1983 Akdeniz Oyunlarý birinciliði atletizm branþýnda elde edilen büyük baþarýlardýr. Efes Pilsen basketbol takýmýnýn, 1995-96 sezonunda kazandýðý Avrupa Radivoj Korac Kupasý, Türkiye'nin Avrupa Kupalarý'ndaki ilk þampiyonluðudur. 1998 yýlýnda Eczacýbaþý bayan voleybol takýmý Avrupa Kupa Galipleri kupasýný kazanmýþ, Vakýfbank bayan voleybol takýmý ise Avrupa Þampiyonlar ligi ikincisi olmuþtur. Ayrýca okçuluk alanýnda Deniz Günay'ýn, 1998 yýlýnda Almanya'da yapýlan Avrupa Salon Okçuluk Þampiyonasý ve Tayvan'daki Dünya üniversiteler Þampiyonasý'nda Avrupa ve Dünya þampiyonluðu vardýr.