Türk Milli Eğitim Sistemi - Çıraklık Eğitimi

Çıraklık eğitimi; ilköğretimi bitirip bir üst öğretime gidemeyen veya çeşitli nedenlerle örgün eğitimin dışında kalmış ortaöğretim çağındaki çocukların ve gençlerin eğitimini kapsamaktadır. En az ilköğretim okulu mezunu olanlardan 14 yaşını tamamlamış ve 19 yaşından gün almamış olan gençler çıraklık eğitimine devam edebilmektedir. "Çıraklık ve Mesleki Eğitim Yasası" ile yapılan düzenlemeler sonucunda mesleki eğitim sistemi; örgün mesleki eğitim, çıraklık eğitimi ve meslek kursları olmak üzere üç temel uygulama alanı bulmuştur.

Örgün mesleki eğitimi bitirenler, bir yıl süreli iş deneyiminden sonra ustalık sınavlarına girebilmektedir. Çıraklık eğitimi ise mesleğin özelliğine göre 3-4 yıl sürelidir. Bu eğitimi tamamlayanlar kalfalık sınavlarına girebilmektedir. Kalfalık belgesi almaya hak kazananlar, ustalık eğitimine devam etmeleri halinde 3 yıl süreli iş deneyiminden sonra ustalık sınavlarına girebilmektedir. Ustalık belgesi olmayanlar bağımsız işyeri açamamakta, usta olarak çalışamamaktadır.

Yasa kapsamında bulunan mesleklerde, bir iş yerinde çalışan ve çıraklık sözleşmesi yapanlar, öğrencilik haklarından tümüyle yararlanabilmekte ve eğitimleri süresince sigorta primleri Milli Eğitim Bakanlığı tarafından karşılanmaktadır. Ayrıca bu çocuklara bütçe olanakları ölçüsünde öğle yemeği yardımı yapılmaktadır.

1998-1999 öğretim yılında 328 çıraklık eğitim merkezinde 267.074 öğrenci çıraklık eğitimi almaktadır. 2000 yılına kadar çalışan gençlerin tamamının çıraklık eğitimine alınması planlanmıştır.

Meslek kursları; örgün eğitim sisteminden ayrılmış, istihdam için gerekli yeterliliğe sahip olmayan bireylere istihdam olanağı sağlamak amacıyla düzenlenmektedir. Kurslara katılanlar, kursa devam ettikleri sürece ilgili yasanın çırak öğrencilere tanıdığı haklardan yararlanabilmektedir.